الان دیگر کمتر کسی است که تا به حال اسم ترمز ABS را نشنیده باشد. با این حال هنوز هم برخی افراد نمی‌دانند دقیقتاً ترمز ضد قفل یا ABS چیست؟ ترمز ABS نقش بزرگی در کاهش تصادفات و حفظ کنترل راننده دارد. به این سیستم، ترمز ضد قفل هم می‌گویند. وقتی شما به صورت ناگهانی ترمز می‌کنید، ترمز ABS از قفل شدن چرخ‌ها جلوگیری می‌کند. همین باعث می‌شود ماشین در مسیر خود بماند و شما بتوانید همچنان فرمان را کنترل کنید. در واقع ABS به شما کمک می‌کند تا در شرایط بحرانی، مثل جاده‌های لغزنده یا توقف‌های اضطراری، امنیت بیشتری داشته باشید و ریسک حادثه کاهش پیدا کند. بیایید در گندمی-ایساکو اجزا، انواع، نحوه کار و معایب همچنین مزایای ترمز ضد قفل را با هم بررسی کنیم.
اجزای سیستم ترمز (ABS)
اجزای اصلی سیستم ترمز ضد قفل از چند بخش کلیدی تشکیل شده که هر کدام وظیفه خاصی در عملکرد درست این سیستم دارند این اجزا به شرح زیر هستند:
سنسورهای سرعت
سنسورهای سرعت در سیستم ترمز ضد قفل، مدام سرعت چرخ‌ها را اندازه‌گیری کرده و این اطلاعات را به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) ارسال می‌کنند. وقتی که شما به طور ناگهانی ترمز می‌گیرید، سنسورها کوچک‌ترین تغییرات سرعت یا تمایل چرخ‌ها را به قفل شدن تشخیص می‌دهند. در این حالت، ECU با تحلیل این داده‌ها، به شیرهای هیدرولیک فرمان می‌دهد تا فشار ترمز روی هر چرخ تنظیم شود و از قفل شدن آن جلوگیری به عمل آید. در واقع بهتر است سنسورهای سرعت را به عنوان چشم‌های سیستم ترمز ضد قفل در نظر بگیرید. بدون وجود آنها امکان عملکرد دقیق و ایمن این سیستم وجود ندارد.
کنترل کننده
کنترل‌کننده در ترمز ABS در واقع هسته اصلی است و هماهنگی بین تمام اجزای سیستم را بر عهده دارد. این بخش در ماشین‌های مختلف به دو صورت ECU و HCU بوده که به شرح زیر هستند:
- واحد کنترل الکترونیکی (ECU): این واحد در سیستم ترمز ABS به عنوان بخش تصمیم گیرنده عمل کرده و تمام داده‌های دریافتی از سنسورهای سرعت چرخ‌ها را تحلیل می‌کند. زمانی که ECU تشخیص دهد یکی از چرخ‌ها در حال قفل شدن است، بلافاصله فرمان لازم برای تنظیم فشار ترمز را می‌دهد. این واحد اطلاعات را سریع پردازش کرده و دستورات را به واحد کنترل هیدرولیکی ارسال می‌کند، تا ترمزگیری به بهترین شکل انجام شود. در این صورت، خودرو در شرایط بحرانی تعادل خود را حفظ می‌کند.
- واحد کنترل هیدرولیکی (HCU): به کنترل هیدرولیکی بازوی اجرایی سیستم ABS هم می‌گویند. وظیفه اصلی آن اعمال دستورات صادر شده از ECU است. این بخش با استفاده از شیرهای برقی و پمپ هیدرولیکی، میزان فشار روغن ترمز را در هر چرخ به طور جداگانه تنظیم می‌کند. در واقع HCU فشار ترمز را کم، زیاد یا ثابت نگه می‌دارد تا از قفل شدن چرخ جلوگیری شده و کنترل خودرو برای راننده امکان‌پذیر باشد.
سوپاپ‌ها یا الکترو موتور پمپ‌ها
سوپاپ‌ها در سیستم ترمز ABS وظیفه دارند مسیر جریان روغن ترمز را کنترل کنند. این قطعه فشار روغن را در هر چرخ کم می‌کند یا ثابت نگه می‌دارد تا از قفل شدن آن جلوگیری شود. در برخی سیستم‌ها از الکتروموتور پمپ‌ها برای کمک به بازگرداندن روغن ترمز به مدار استفاده می‌شود تا فشار لازم برای عملکرد درست ABS همیشه تأمین باشد. به این ترتیب، سوپاپ‌ها و پمپ‌ها به عنوان ابزارهای تنظیم فشار، نقش اساسی در ایجاد تعادل و کنترل خودرو برای ترمزگیری دارند.
پمپ یا شیرهای برقی (سلونوئید)
شیرهای برقی یا سلونوئیدها اجزایی هستند که با فرمان ECU باز و بسته می‌شوند و وظیفه اصلی آنها تنظیم دقیق فشار روغن ترمز است. وقتی ECU متوجه خطر قفل شدن چرخ شود، به این شیرها دستور می‌دهد تا فشار هیدرولیک را کم یا زیاد کنند. عملکرد سریع و دقیق سلونوئیدها باعث می‌شود ABS بتواند در کسری از ثانیه واکنش نشان دهد و کنترل خودرو از دست راننده خارج نشود. در واقع، سلونوئیدها مثل کلیدهای الکترونیکی عمل می‌کنند و مسیر حرکت روغن ترمز را به طور لحظه‌ای تغییر می‌دهند.
هماهنگی اجزای سیستم ترمز ABS باعث می‌شود خودرو در مسیر مستقیم یا هنگام مانور در جاده لغزنده، پایداری بیشتری داشته باشد و احتمال تصادف کاهش یابد.
نحوه کار ترمز ضد قفل
سیستم ترمز ضد قفل به این صورت کار می‌کند که وقتی شما پدال ترمز را فشار می‌دهید، سنسورهای سرعت به طور مداوم، سرعت چرخ‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند. اگر یکی از چرخ‌ها در آستانه قفل شدن باشد، ECU (واحد کنترل الکترونیکی) این تغییر را تشخیص داده و بلافاصله به واحد کنترل هیدرولیکی (HCU) دستور می‌دهد فشار ترمز آن چرخ کاهش یابد. سپس با کمک شیرهای برقی و پمپ هیدرولیک، فشار دوباره تنظیم می‌شود تا تعادل بین چرخ‌ها برقرار بماند. این فرایند چندین بار در هر ثانیه تکرار می‌شود، به خاطر همین شما در پدال ترمز لرزش یا ضربه‌های خفیف احساس می‌کنید.
جالب است بدانید که علاوه بر ABS، برخی خودروها و موتورسیکلت‌ها به سیستم‌های دیگری مثل ترمز CBS نیز مجهز می‌شوند. CBS یا سیستم ترمز ترکیبی به گونه‌ای طراحی شده که هنگام فشردن یک ترمز، فشار به صورت خودکار بین چرخ‌های جلو و عقب تقسیم شود و همین موضوع باعث افزایش پایداری وسیله نقلیه می‌شود.
انواع مختلف سیستم (ABS)
انواع سیستم ترمز ABS بسته به تعداد کانال‌ها و سنسورهایی که برای کنترل چرخ‌ها استفاده می‌شود، به چند دسته اصلی تقسیم می‌شود که عبارتند از:
یک کاناله با یک سنسور (تک کاناله)
این نوع بیشتر در خودروهای قدیمی یا وسایل نقلیه سبک دیده می‌شود. فقط یک سنسور و یک کانال برای کنترل هر دو چرخ عقب وجود دارد. اگر یکی از چرخ‌های عقب قفل شود، سیستم فشار ترمز را روی هر دو چرخ کم می‌کند.
سه کاناله با سه سنسور (سه گانه)
در این مدل، هر یک از چرخ‌های جلو دارای یک سنسور و یک کانال مستقل هستند، اما دو چرخ عقب فقط یک سنسور مشترک دارند. این سیستم دقت بیشتری نسبت به نوع تک‌کاناله دارد و معمولاً در کامیون‌های سبک و برخی خودروها استفاده می‌شود.
چهار کاناله با چهار سنسور (چهارگانه)
پیشرفته‌ترین و رایج‌ترین نوع ABS است که هر چهار چرخ به صورت مستقل توسط سنسور و کانال جداگانه کنترل می‌شوند. این مدل بهترین عملکرد را در جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها و حفظ تعادل خودرو ارائه می‌دهد.
معایب و مزایا سیستم ABS چیست؟
مهمترین مزیت سیستم ترمز ضد قفل جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها در ترمزگیری ناگهانی است. استفاده از ترمز ضد قفل در خودروها باعث می‌شود تا شما در شرایط بحرانی رانندگی کنترل بهتری روی ماشین خود داشته باشید و در مسیر خود بمانید. مخصوصاً اگر در جاده‌های خیس و لغزنده هستید، ترمز ABS ، فاصله ترمزگیری را کاهش می‌دهد و خطر لغزش یا انحراف ماشین را کمتر می‌کند. علاوه بر این، ترمز ضد قفل با سیستم‌های ایمنی دیگر مثل کنترل پایداری (ESP) و کنترل کشش (TCS) هماهنگی دارد.
با وجود مزایای زیاد، سیستم ضد قفل خالی از ایراد نیست. این سیستم به خاطر ساختار پیچیده و استفاده از قطعات الکترونیکی و سنسورهای حساس، هزینه تعمیر و نگهداری بالاتری نسبت به ترمزهای معمولی دارد. علاوه بر آن، در جاده‌های شنی یا پوشیده از برف، ممکن است فاصله توقف ماشین بیشتر از حالت عادی شود. از طرف دیگر، عملکرد ABS گاهی اوقات با لرزش یا ضربه در پدال ترمز همراه است که برای برخی رانندگان ناخوشایند است. همچنین، خرابی سنسورها ممکن است عملکرد کل سیستم را مختل کند و ایمنی خودرو را تحت تأثیر قرار دهد.
نکاتی که باید درباره ABS بدانید
در استفاده از سیستم ترمز ضد قفل نکاتی است که باید آنها را بدانید موارد زیر هستند:
- اگر در پشت آمپر خودرو چراغ ترمز ضد قفل را روشن دیدید، این نشانه نقص در سیستم است. در این حالت ترمز ماشین کار می‌کند، اما دیگر ضد قفل نیست. برای اطلاعات بیشتر توصیه می‌کنیم مقاله روشن شدن چراغ ABS را مطالعه کنید.
- گاهی در استفاده از ترمز ABS ممکن است لرزش یا صدایی را در سیستم بشنوید. در این صورت، فشار پدال را تا انتها نگه دارید و فرمان را به آرامی هدایت کنید.
- حواستان باشد که تمامی اجزای مورد استفاده در سیستم ترمز ABS به ویژه لنت‌ها از کیفیت بالایی برخوردار باشند و عملکرد سیستم را بهینه کنند.
- در صورتی که احساس کردید سیستم ABS اتومبیل دچار نقصی شده است، فوراً آن را به تعمیرگاه ببرید و آن را درست کنید.
کلام آخر
ترمز ABS از مهمترین فناوری‌های ایمنی در خودروهای مدرن است که مانع از قفل شدن چرخ‌ها می‌شود و در شرایط بحرانی راننده کنترل فرمان را از دست نمی‌دهد. هرچند این سیستم معایبی هم دارد، اما مزایای آن در افزایش ایمنی و کاهش خطر تصادفات غیرقابل انکار است. برای اطمینان بیشتر بهتر است در این سیستم از قطعات باکیفیت استفاده کنید. شما می‌توانید با ورود به سایت رسمی گندمی-ایساکو لنت ترمز یا دیگر اجزای سیستم ترمز ضد قفل را با بهترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت سفارش دهید. برای دریافت اطلاعات بیشتر از طریق راه‌های ارتباطی در سایت با تیم فروش تماس حاصل کنید.