شاسی خودرو یکی از قطعات مهم است و همیشه اهمیت دارد، به خصوص اگر قصد خرید خودروی دست دوم یا کارکرده را داشته باشید. به عنوان راننده خودرو، هرکاری می کنید نگذارید به شاسی ماشین یا فریم و اسکلت خودرویتان آسیبی وارد شود. شاسی در کنار بدنه و پیشرانه یکی از مهم ترین بخش های اصلی هر خودرو است. ضمن به اینکه انواع شاسی مانند: شاسی مستقل و … در بازار موجود است. همچنین خرابی شاسی باعث دردسرهای زیادی می شود پس باید اطلاعاتی از علائم خرابی آن داشته باشید.
شاسی خودرو چیست؟
خودرو از سه قسمت مهم پیشرانه، بدنه و شاسی تشکیل شده است. این سه از بخش های بسیار مهم خودرو به شمار می روند. شاسی با ستون های فولادی مانند یک چارچوب در کنار اجزای دیگر خودرو قرار دارد که در حالت های عادی قابل مشاهده نیست. اجزایی مانند فنربندی، پیشرانه، سیستم انتقال قدرت و فرمان روی شاسی سوار می شوند. شاسی خودرو باید ویژگی هایی مانند سبکی، حجم کم، استحکام، توان تحمل ضربه، مقاومت و کمترین صدا را داشته باشد. این بخش مهم خودرو در تصادفات از آسیب رسیدن به سرنشینان جلوگیری می کند.
انواع شاسی
برای انواع شاسی خودرو چند مدل دسته بندی وجود دارد. در یک دسته بندی شاسی خودروها را به دو دسته مستقل و نیمه جداشدنی تقسیم می کنند. در یک دسته بندی دیگر انواع مدل های شاسی شامل سه دسته شاسی خودروهای شهری (نسبتا محکم)، شاسی خودروهای جاده ای (محکم) و شاسی خودروهای آفرود (بسیار محکم) است. یکی از دلایل اصلی اینکه شاسی خودروهای شهری محکم نیست، این است که تمرکز سازندگان آن ها بر روی فاکتورهای مهم دیگری از جمله مصرف سوخت پایین، ابعاد کوچک و سبک و استحکام بدنه است. در ادامه با فروشگاه گندمی به انواع شاسی می پردازیم.
شاسی مستقل
شاسی مستقل یا شاسی سرخود یکی از انواع شاسی ماشین است که از دو تکه آهن ناودانی بزرگ ساخته شده است. این دو تکه آهن به صورت موازی به هم متصل هستند و جنس آن ها از فولاد سخت اما سبک است. شاسی مستقل در پشت خودرو مقداری بالاتر قرار دارد دلیل آن نیز ایجاد فضا برای جای دادن دیفرانسیل و فنرهای خودرو است. بخش جلویی شاسی نیز مقداری باریک تر است و این باریک بودن فرمان پذیری خودرو را افزایش می دهد. در طراحی و ساخت شاسی مستقل از ورقه های نازک فلزی استفاده می کنند. ضخامت این ورقه‌ها 2 تا 3 میلی متر است. این ورقه ها را شکل داده و به صورت پروفایل در تکیه گاه محورهای جلو و عقب از آن استفاده می کنند. در بخش هایی از شاسی مستقل مانند کف و محوطه موتور که فشار بیشتری به آنها وارد می شود، از ورقه های فلزی با ضخامت بیشتر استفاده می شود.
مزایای شاسی مستقل
از شاسی مستقل در خودروهای سواری استفاده می شود. این نوع شاسی مزایایی از جمله صرفه جویی در زمان و هزینه به دلیل مستقل بودن شاسی و اتاق دارد. همچنین در صورت خرابی مخارج کمتری برای دارندگان خودرو به دنبال خواهد داشت.
معایب شاسی مستقل
اما معایبی نیز برای شاسی مستقل مطرح است. از جمله اینکه به دلیل سنگین بودن شاسی، شتاب گرفتن خودرو سخت است. از آنجایی که قطعات شاسی مستقل با پیچ و مهره به هم متصل شده اند، سر و صدای زیادی تولید می کند. در زمان تصادف نیز ضریب آسیب دیدن سرنشینان خودرو بالاست.
شاسی نیمه جداشدنی
اولین بار شرکت روور از شاسی دو قسمتی برای ساخت خودرو رونمایی کرد. این نوع شاسی دو بخش دارد:
- بخش ثابت شاسی: کف، ستون ها، دیواره های صندوق عقب، دیواره جلوی موتور
- بخش های جداشدنی از شاسی: پنجره جلویی، سقف خودرو، گلگیر و … . این بخش با پیچ و مهره به بخش ثابت شاسی وصل می شود.
از آنجایی که عایق بندی بهتری میان دو قطعه در مرحله مونتاژ شاسی وجود دارد، سر و صدا و ارتعاشات کمتری از چرخ ها به سمت اتاق ها منتقل می شود. در زمان تصادف نیز، هزینه قطعاتی که خراب شده اند و نیاز به تعویض دارند، پایین است. فرم اتاق در این نوع شاسی خودرو، شکل پذیر است و دست طراح برای ایجاد طرح های جدید کاملا باز است. شاسی نیمه جداشدنی به انواع شاسی نردبانی، شاسی جناقی در وانت، شاسی وسط لوله ای، شاسی فرم 7 و 8 در خودروهای مسابقه ای و شاسی صفحه ای قابل تقسیم بندی است.
مزایای شاسی نیمه جداشدنی
مزایای شاسی نیمه جداشدنی نسبت به دو نمونه دیگر عبارتند از: زمان تصادف، هزینه قطعاتی که خراب شده اند و باید تعویض شوند کم می باشد. فرم اتاق شکل پذیر است و می توان طرح جدیدی را ایجاد کرد هم چنین می توان پیشرانه و محورها را که نسبتاً سنگین هستند بر روی یک اسکلت جداگانه سوار کرد، در مونتاژ کردن امکان عایق بندی مناسب تری بین دو قطعه وجود دارد و در نهایت انتقال سروصدا و ارتعاشات چرخ ها به اتاق کاهش می یابند.
وظیفه شاسی
وظیفه بسیار مهمی بر دوش شاسی ماشین است. آن هم نگهداری اجزای مختلف خودرو در کنار هم است. از اتاق و موتور گرفته تا بدنه و پیشرانه که بر روی شاسی قرار می گیرند. در واقع شاسی مانند اسکلت برای ساختمان است. می توان گفت که تمام بخش های خودرو روی شاسی قرار می گیرند، یعنی در صورت حذف شاسی عملا کلیت خودرو زیر سؤال خواهد رفت.
خرابی شاسی خودرو
عملکرد صحیح سیستم تعلیق، فرمان و ترمز خودرو نیز تا حد زیادی به سلامت شاسی ماشین بستگی دارد. برای همین امکان دارد ایراد در این بخش ها مربوط به شاسی باشد. خرابی های شاسی خودرو و نوع تعمیرات صورت گرفته روی آن موارد بسیار مهمی است که باید پیش از خرید خودرو بدانید. از آنجایی که بازدید شاسی خودرو برای افراد عادی امکان پذیر نیست، باید از سرویس کارشناسی خودرو برای بررسی مشکلات دقیق شاسی بهره ببرید. از جمله علائم مربوط به خرابی شاسی ماشین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انحراف فرمان
اگر انحراف و کشیده شدن فرمان به یک جهت را در خودرو مشاهده کردید، قبل از هر اقدامی باید شاسی خودرو را بررسی کنید. البته انحراف فرمان به عوامل دیگر مثل: خرابی بلبرینگ چرخ خودرو و … باشد.
صدا در جلوبندی خودرو
اگر در هنگام رانندگی متوجه ساییدگی و صدا در جلوبندی خودرو شدید یعنی شاسی ماشین شکسته است و از خرابی شاسی به شمار می رود. در صورتی که صدا و اصطکاک در یک سمت خودرو باشد، احتمال آسیب بیشتری وجود دارد.
فرسودگی شاسی
تمام شاسی با رطوبت سبب پوسیدگی و فرسودگی آن می شود. زمانی که شاسی خودرو پوسیده شود، لرزش و صدای زیادی از جلوبندی خودرو در کابین احساس می شود.
انحراف شاسی
تصادف و به تبع آن ضربه های شدید سبب انحراف شاسی می شود. انحراف شاسی می تواند به سایر قطعات خودرو آسیب وارد کند. انحراف جزئی شاسی توسط تعمیرکاران قابل رفع است اما اگر این احراف جدی و شدید باشد ممکن است شاسی خودرو هیچگاه به حالت قبل برنگردد.
جهت گیری گشتاوری
از دیگر خرابی شاسی، جهت گیری گشتاوری خودرو می باشد. اگر در سرعت های بالا متوجه انحراف خودرو به یک سمت شدید، احتمال اینکه شاسی خودرو آسیب دیده باشد وجود دارد.
شاسی خوردگی
شاسی خوردگی بیشتر در قسمت های ابتدایی و انتهایی آن رخ می دهد. شاسی خوردگی بسیار خطرناک است و جان سرنشیان را تهدید می کند، از سویی دیگر لرزش های خودرو به درون کابین خودرو منتقل می شود.
چک کردن شاسی
هر بار که ناخواسته وارد چاله ای می شوید یا با بی احتیاطی رانندگی می کنید، احتمال شل شدن اتصالات و پیچ های شاسی خودرویتان وجود دارد. بعد از هر تصادف حتی کوچک، باید شاسی را به دقت بررسی کنید و مطمئن شوید شاسی از فرم اصلی خود خارج نشده باشد. عموما از یک چکش برای چک کردن اتصالات پیچ و پرچ شاسی استفاده می شود. بدین صورت که ضربه های خاصی با چکش به شاسی می زنند در صورت شنیدن صدای خفه این احتمال وجود دارد که پیچ ها یا پرچ های شاسی شل شده باشند. اگر به شاسی ضربه زدید و صدایی مانند جیرجیر شنیدید، احتمالا لایی های شاسی خراب شده است و نیاز به تعمیر دارد. در کارشناسی خودرو با انجام آزمایش ها و آنالیزهای خاص، شاسی به طور دقیق بررسی و آسیب شناسی خواهد شد. از جمله موارد مربوط به تعمیر شاسی می توان به شاسی کشی اشاره کرد.
نحوه تعمیر شاسی
شاسی کشی و تعمیرات مربوط به شاسی خودرو را باید حتما در تعمیرگاه و زیر نظر متخصصان انجام دهید. بسته به نوع آسیب و شدت آن تعمیرکار و متخصص تعمیر شاسی امکان دارد از شاسی کشی دیجیتال (اتوماتیک) یا مکانیکی استفاده کند. شاسی کشی خودروهای وارداتی حساسیت های خاص خود را دارد برای همین عموما فرایند را با بهره گیری از اطلاعات سیستم کنترل پایداری الکترونیکی خودرو انجام می دهند. اطلاعاتی که در ECU ماشین ذخیره شده است، برای عملیات شاسی کشی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. کل فرایند شاسی کشی باید با دستگاه ها و تجهیزات تخصصی و حرفه ای صافکاری انجام شود تا جلوبندی خودرو از حالت پایدار خارج نشود. متدهای مختلف شاسی کشی خودرو بسته به نوع مدل خودرو، نوع شاسی و نوع آسیب متفاوت است و تشخیص نهایی بعد از بررسی به صلاحدید تعمیرکار انتخاب خواهد شد. فروش قطعات خودرو در مشهد با این شماره ها تماس بگیرید.