استپر موتور یکی از قطعات موتور خودرو است که با وجود کوچک بودن، وظایف بسیار مهمی برعهده دارد. همچنین اطلاع از دلایل و علائم خرابی استپر موتور خودرو امری حیاتی است. این قطعه دور موتور را در حالتی که درجا کار می کند، در صورت لزوم افزایش یا کاهش می دهد. وظیفه استپر موتور به خودی خود بسیار اهمیت دارد پس در ادامه با نمایندگی لوازم یدکی گندمی همراه باشید.
استپر موتور چیست؟
به طور کلی برای دریافت بهترین بازده از موتورهای احتراق داخلی، باید بهترین شرایط احتراق را فراهم کرد. انژکتورها یکی از اجزایی هستند که در راستای فراهم آوردن این شرایط بهینه به کار گرفته شدند. اما برای بهبود هرچه بیشتر عملکرد موتور، اجزای دیگری به سیستم های انژکتوری اضافه شدند. مانند سنسورها و عملگرهای متنوع و مختلف می باشد. استپر موتور یکی از این قطعات است که نقشی حیاتی در فعالیت بهینه و سلامت موتور در سیستم های انژکتوری دارد.
نقش استپر موتور در خودرو
استپر برای فعالیت موتور احتراقی باید همواره ترکیب متناسب و مناسب سوخت و هوا به سیلندر تزریق شود. وظیفه تامین سوخت مورد نیاز این ترکیب برعهده سیستم سوخت رسانی است. هوا نیز از طریق دریچه هوای منیفولد گاز به سوخت می پیوندد. اما میزان باز یا بسته بودن دریچه گاز را فشار پای راننده بر روی پدال گاز مشخص می کند. همین امر باعث می شود که با فشار بیشتر بر روی پدال گاز، در نتیجه باز شدن بیشتر دریچه هوا، ترکیب رقیق تری وارد سیلندرها شده احتراق شدیدتر باشد. پیستون ها با شتاب بیشتری کار کننده و در نهایت موتور دور بیشتری بگیرد. اما در مواقعی که فشاری روی پدال گاز نیست، دریچه گاز باید در موقعیت مناسبی باشد تا هوای مورد نیاز برای احتراق همچنان تأمین شود. اصلی ترین وظیفه استپر موتور تنظیم دریچه گاز و باز نگه داشتن آن در چنین شرایطی است. به این ترتیب استپر از خاموش شدن موتور در مواقعی که فشار روی پدال گاز نیست پیشگیری می کند.
عملکرد استپر موتور
برای درک بهتر عملکرد استپر باید بدانید که این قطعه کوچک الکترونیکی مکانیکی توسط کامپیوتر مرکزی خودرو یا ECU کنترل می شود. هنگامی که دمای موتور به یک درجه مشخصی می‌رسد ECU ماشین به استپر فرمان داده و دریچه آن بسته شده تا دیگر هوا وارد موتور نشود. اما هنگامی که موتور احتیاج به هوا داشته باشد مثلا در هنگام فشردن پدال گاز توسط راننده و یا در مواقعی که کولر خودرو روشن می شود دریچه استپر باز شده تا هوای مورد نیاز موتور از این طریق تامین شود. در خودروهایی که از استپر استفاده نمی شود وظیفه تنظیم دور موتور در وضعیت دور آرام بر عهده موتور دریچه گاز بوده که عملکرد و مکانیزم این قطعه نیز با استپر متفاوت است.
وظیفه استپر موتور
- روشن نگه داشتن موتور در دور آرام موتور
- تنظیم دریچه منیفولد گاز هنگام اضافه شدن بار کمپرسور کولر خودرو بر موتور
- کمک به استارت خوردن موتور در زمانی که سرد است.
- ایجاد توازن میان دور موتور و گشتاور
- روشن نگه داشتن موتور پشت چراغ قرمز، هنگام تعویض دنده و در ترافیک شدید
وظیفه استپر موتور تنظیم هوای ورودی به موتور هنگام درجا کار کردن و در دورهای پایین است. استپر موتور با کنترل دقیق میزان هوای ورودی، به ثابت نگه داشتن دور موتور کمک می‌کند و از خاموش شدن خودرو در حالت ایستا جلوگیری می‌نماید. به‌خصوص زمانی که راننده پای خود را از روی پدال گاز برمی‌دارد، استپر موتور با باز و بسته کردن دریچه هوا، شرایط بهینه‌ای برای احتراق و پایداری موتور فراهم می‌آورد.
اجزای استپر موتور
این قطعه نیز همانند هر قطعه الکترونیکی دیگر، از اجزای مختلفی تشکیل می شود که هماهنگی تک تک این اعضا در کنار هم، باعث عملکرد بی نقص این قطعه می شود. ازجمله مهم ترین اجزای تشکیل دهنده استپر موتور، می توان به موتور الکتریکی، فنر نگه دارنده، بوش جداکننده، شفت استپر و کلاهک اشاره کرد.
علائم رایج خرابی استپر موتور
حال وقت آن رسیده است که به علائم خرابی استپر بپردازیم. مهم ترین وظیفه استپر، جلوگیری از خاموش شدن خودرو در دورهای پایین است. به عبارتی، سرعت موتور در دورهای پایین توسط این قطعه تنظیم می شود. لذا خرابی آن در دورهای پایین، قابل تشخیص است و اغلب هنگام درجا کارکردن موتور خودرو، دور موتور پایدار نیست و مدام تغییر می کند. تشخیص خرابی استپر موتور با علائم دیگری نیز همراه است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
تغییر دور موتور
از آنجایی که این قطعه می بایست دور آرام موتور خودرو را تنظیم نماید، وجود مشکل در آن سبب تغییر دور موتور خواهد شد. در این حالت حین درجا کار کردن موتور، خودرو بدون دلیل گاز خورده و دور موتور مرتبا تغییر خواهد کرد، لحظه ای بسیار آرام و لحظه دیگر بسیار زیاد است. شما به راحتی می توانید با نگاه کردن به درجه صفحه پشت آمپر، تغییر درجه دور موتور را ببینید.
روشن شدن چراغ چک خودرو
هرگاه کوچک ترین مشکل یا مشکلی در ارتباط با موتور وجود داشته باشد، چراغ چک در صفحه چراغ های پشت آمپر روشن خواهد شد. مطمئناً یک استپر موتور خراب می تواند یکی از دلایل روشن شدن این چراغ باشد. اگر تعداد چرخش موتور در دقیقه برای واحد کنترل آن عجیب به نظر برسد، با روشن کردن چراغ چک خودرو به شما هشدار می دهد. البته موارد دیگری هستند که سبب روشن شدن چراغ چک می شوند. در هر صورت با روشن شدن این چراغ، می بایست به تعمیرگاه های مجاز مراجعه کرده و نسبت به عیب یابی خودرو اقدام نمایید.
سخت کار کردن موتور
نتیجه یک استپر موتور سالم، درجا کار کردن موتور آن هم به شکل نرم و نرمال است. در صورتی که اگر این قطعه خراب باشد، موتور به سختی به شکل درجا کار می کند و شاهد لرزش هایی در خودرو هم خواهید بود. از آنجا که هوای کمتری در طول درجا کار کردن وارد موتور خواهد شد، خودرو با لرزش زیاد واکنش نشان می دهد.
خاموش شدن موتور
نقص فنی در استپر موتور، می تواند سبب خاموش شدن موتور و از دست دادن کنترل خودرو شود. بعد از کمی کار کردن خودرو، موتور اتومبیل در هر دقیقه خاموش خواهد شد. در این حالت بهتر است خود را به نزدیک ترین مکانیکی برسانید. به طور مثال، در این حالت حین رانندگی، هنگامی که راننده پای خود را از روی پدال گاز بر می دارد، اتومبیل به طرز ناگهانی خاموش می شود. پس خاموش شدن یکی از علائم خرابی استپر موتور است.
افزایش بار موتور اتومبیل
گاهی ممکن است که شما با روشن کردن بخاری و یا کولر خودرو، شاهد کشیده شدن فرمان به سمتی شوید. در این حالت بار موتور افزایش یافته که از علائم خرابی استپر است. برای رفع موقت این مشکل می بایست سیستم های سرمایشی و یا گرمایشی خودرو را خاموش کرده و چند لحظه صبر کنید تا موتور خنک شود. البته پس از آن بهتر است به تعمیرگاه مراجعه نمایید تا مشکل به شکل اساسی برطرف شود.
نحوه تعویض استپر
همواره این نکته را به یاد داشته باشید که تعویض استپر تاثیری بر راندمان و افزایش کارایی موتور نداشته و این قطعه خودرویی تنها می تواند دور آرام موتور را روی مقدار معینی نگه دارد. به همین جهت از دستکاری و باز و بسته کردن بی مورد آن اجتناب کرده تا سبب خرابی این قطعه نشوید. برای تعویض استپر اولین اقدام آن است که سوییچ خودرو را تا آخرین مرحله بسته و صبر کنید. سپس استپر را به آرامی و با آزاد کردن خارهای نگه دارنده از مدار خارج کنید. مرحله بعد تمیز کردن استپر به کمک اسپری مخصوص با پنبه و یا تینر است. برای نصب استپر جدید ابتدا بررسی کنید که آیا این قطعه دارای اورینگ است یا خیر. اگر در استپر جدید از اورینگ استفاده نشده بود اورینگ استپر قبلی را جدا کرده و سپس در محل جدید قرار دهید.
خرید استپر
اکنون با توجه به اینکه اهمیت نقش استپر موتور را در خودرو می دانیم، و با توجه به حساسیت قطعه دقت در انخاب آن امر مهمی است. استفاده از استپر موتورهای تقلبی و یا قطعه ای بی کیفیت می تواند باعث وارد آمدن آسیب جدی به خوردوی شما و صرف هزینه های تعمیر آن شود. از آنجایی که تشخیص قطعات اصل از تقلبی کار دشواری است، لذا توصیه می گردد که حتما از برندهای معتبر قطعات یدکی خرید کنید تا از کیفیت قطعه اطمینان حاصل کنید. کیفیت استپر موتورهای ایساکو پی ضامن تنظیم دور آرام موتور، تامین افت دور موتور ناشی از گرفتن بار و افزایش دور موتور برای عملکرد بهینه موتور در هنگام استفاده از کولر است. جهت خرید از لوازم یدکی گندمی در مشهد می توانید با شماره های سایت ارتباط برقرار کنید.
سوالات مداول
کار استپر موتور در خودرو چیست ؟
کار استپر موتور تنظیم جریان هوای ورودی به موتور در دورهای پایین و هنگام درجا کار کردن خودرو است. کار استپر موتور این است که با کنترل میزان هوای ورودی، دور موتور را ثابت نگه دارد و از خاموش شدن ناگهانی آن جلوگیری کند. این قطعه به‌ویژه زمانی که راننده پای خود را از روی پدال گاز برمی‌دارد، وارد عمل می‌شود تا خودرو بدون لرزش در حالت ایستا بماند.
آیا استپر موتور در مصرف سوخت تاثیر دارد؟
بله، استپر موتور در مصرف سوخت تأثیر دارد. این قطعه با تنظیم جریان هوای ورودی در دورهای پایین و حالت درجا، به بهینه‌سازی احتراق کمک می‌کند. اگر استپر موتور به درستی کار نکند، ممکن است دور موتور نادرست باشد و منجر به مصرف سوخت بیشتر شود. بنابراین، عملکرد سالم استپر موتور می‌تواند به کاهش مصرف سوخت کمک کند.
وظیفه استپر موتور چیست؟
- تنظیم جریان هوای ورودی
- پایداری دور موتور
- بهبود عملکرد موتور
- کاهش مصرف سوخت
- همکاری با ECU